CÔNG CHỨNG BLOCKCHAIN
Blockchain có tiềm năng to lớn thay thế phòng công chứng tại Việt Nam bằng cách cung cấp một hệ thống xác thực hiệu quả, minh bạch, và an toàn.

Thay vì phải vẽ ra các quy trình cồng kềnh mới như bắt công chứng viên chụp hình với người công chứng, thì chúng ta có thể đập bỏ hoàn toàn quy trình công chứng cũ này để thay bằng Công chứng Blockchain.

Các ứng dụng công chứng trong bất động sản, văn bằng, di chúc, hợp đồng thương mại, giấy ủy quyền, và giao dịch xuyên biên giới cho thấy blockchain không chỉ giảm chi phí và thời gian mà còn tăng độ tin cậy.

💜💜💜🌍🌍🌍🔥🔥🔥💜💜💜

Công nghệ blockchain, với đặc tính phi tập trung, bất biến, và minh bạch, đã nổi lên như một giải pháp tiềm năng để chuyển đổi các lĩnh vực đòi hỏi tính xác thực cao, bao gồm lĩnh vực công chứng.

Tại Việt Nam, công chứng đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo tính hợp pháp của các giao dịch dân sự, từ chuyển nhượng bất động sản đến xác thực văn bằng và di chúc. Tuy nhiên, hệ thống công chứng truyền thống đối mặt với các hạn chế về chi phí, thời gian, và rủi ro gian lận, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đất nước đang dần chuyển qua mô hình quản lý số hóa quốc gia. Blockchain, thông qua các cơ chế như hợp đồng thông minh và chữ ký số, cung cấp một phương thức thay thế hiệu quả, giảm thiểu sự phụ thuộc vào trung gian và tăng cường độ tin cậy.

Theo Luật Công chứng 2024 của Việt Nam, công chứng là hoạt động xác nhận tính xác thực và hợp pháp của hợp đồng, giao dịch, hoặc văn bản, được thực hiện bởi công chứng viên tại các phòng công chứng nhà nước hoặc văn phòng công chứng tư nhân. Với hơn 1.200 tổ chức công chứng trên cả nước, hệ thống này xử lý hàng triệu giao dịch mỗi năm, đóng góp vào an toàn pháp lý cho các hoạt động dân sự và thương mại.

Tuy nhiên, hệ thống công chứng truyền thống tồn tại nhiều hạn chế. Chi phí công chứng, từ 10.000 đồng cho học bạ đến hàng triệu đồng cho bất động sản, tạo gánh nặng tài chính, đặc biệt đối với các cộng đồng ở khu vực nông thôn, nơi thu nhập bình quân chỉ khoảng 4,17 triệu đồng/tháng (Số liệu nguồn Tổng cục Thống kê năm 2023).

Thời gian xử lý, thường kéo dài từ vài giờ đến vài ngày, gây bất tiện cho các giao dịch cần triển khai nhanh chóng. Hơn nữa, việc lưu trữ hồ sơ giấy hoặc cơ sở dữ liệu tập trung dễ dẫn đến thất lạc, giả mạo, hoặc truy cập trái phép, như vụ giả mạo 200 bằng cấp tại Đại học Đông Đô năm 2019, gây thiệt hại hàng tỷ đồng (Nguồn báo Kiểm sát năm 2023). Mặc dù công chứng điện tử được đề cập trong Thông tư 05/2025/TT-BTP, các hệ thống tập trung hiện tại vẫn dễ bị tấn công mạng và thiếu tính minh bạch.

Blockchain, một công nghệ sổ cái phân tán, cung cấp giải pháp khắc phục các hạn chế này. Blockchain lưu trữ dữ liệu trong các khối liên kết theo thời gian, sử dụng mã hóa mật mã (hàm băm và chữ ký số) để đảm bảo tính bất biến, nghĩa là dữ liệu không thể chỉnh sửa sau khi được ghi nhận mà không có sự đồng thuận của mạng. Tính phi tập trung cho phép nhiều nút độc lập xác minh giao dịch, loại bỏ nhu cầu trung gian như công chứng viên. Tính minh bạch đảm bảo mọi bên liên quan có thể truy cập lịch sử giao dịch, giảm nguy cơ gian lận. Các hợp đồng thông minh – mã lập trình tự động thực thi khi điều kiện được đáp ứng – tăng cường hiệu quả bằng cách tự động hóa các quy trình như chuyển giao tài sản hoặc xác thực văn bản. Những đặc tính này khiến blockchain trở thành công cụ lý tưởng để thay thế hoặc bổ trợ cho công chứng truyền thống.

Ứng dụng đầu tiên của blockchain trong công chứng là xác thực giao dịch bất động sản, lĩnh vực chiếm phần lớn hoạt động công chứng tại Việt Nam. Chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc nhà ở thường yêu cầu công chứng để xác nhận quyền sở hữu và ngăn chặn tranh chấp, với chi phí trung bình 0,5–2 triệu đồng và thời gian xử lý 1–3 ngày (Nguồn ACC Group năm 2024).

Blockchain có thể đơn giản hóa quy trình này thông qua hợp đồng thông minh. Ví dụ, tại Thụy Điển, Cơ quan Quản lý Đất đai đã thử nghiệm blockchain từ năm 2016 trên nền tảng ChromaWay để số hóa giao dịch bất động sản. Người mua và người bán ký hợp đồng số, được ghi lên blockchain, và hợp đồng thông minh tự động chuyển giao quyền sở hữu sau khi xác nhận thanh toán, giảm thời gian từ vài tuần xuống vài giờ (Nguồn ChromaWay 2017:Blockchain and Future of Real Estate, Forbes 2018:How Sweden Is Pioneering Blockchain in Real Estate).
(Xem tiếp dưới bình luận)
Nguồn: Thanh Nguyen
#pinetbook