Yahoo cho bạn tiếp cận internet. Google cho bạn đặt câu hỏi tìm kiếm. Facebook cho bạn kết nối, chia sẽ. X cho bạn tin tức gốc. Đó là từ web1 đến web2. Đỉnh cao của web 2 là AI cho bạn hiện thực hóa các ý tưởng trên nền tảng tập trung dữ liệu. Pi là web3, nơi tiền số, AI, blockchain cùng gặp nhau, cho bạn kiếm tiền trong nền kinh tế tokennomic. Nơi mà mọi cú chạm của bạn đều sinh ra hành vi kinh tế tạo ra tiền cho bạn.

Sách trắng Pi chỉ ra những hạn chế của Bitcoin
+Sách trắng Pi nói rất rõ, Bitcoin mở đầu kỷ nguyên tiền số nhưng nhanh chóng lộ rõ nghịch lý, tập trung quyền lực, tiêu tốn năng lượng, xa lạ với đại chúng. Pi Network xuất hiện như một con đường khác bao hàm, thân thiện và hướng tới đời sống số của tất cả mọi người.
🛑Bitcoin từ tự do và những nghịch lý
+Năm 2009, khi cả thế giới vẫn chưa thoát khỏi dư chấn của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, một thực thể bí ẩn mang tên Satoshi Nakamoto công bố Bitcoin. Sự xuất hiện ấy chống lại sự độc quyền của ngân hàng trung ương, chống lại quyền in tiền vô giới hạn của các chính phủ. Trong ánh nhìn đầu tiên, Bitcoin giống như một cuộc cách mạng dân chủ về tài chính, ai cũng có thể tham gia, ai cũng có thể sở hữu, tất cả giao dịch đều minh bạch trên blockchain.
+Nhưng giấc mơ “dân chủ tài chính” ấy hóa ra chỉ tồn tại trong giai đoạn sơ khai. Khi Bitcoin còn rẻ, việc đào một vài khối chỉ cần một chiếc máy tính cá nhân. Nhưng chỉ trong vòng vài năm, cơn sốt đầu cơ và cơ chế Proof of Work (bằng chứng công việc) đã biến việc khai thác thành một cuộc chạy đua phần cứng. Máy tính cá nhân nhanh chóng bị loại khỏi sân chơi, thay vào đó là những “mỏ đào” khổng lồ với dãy dài máy ASIC, GPU, ngốn điện bằng cả một quốc gia nhỏ.
+Bitcoin, vốn được sinh ra để phi tập trung, lại đang dần tập trung vào tay một nhóm ít người có vốn lớn và công nghệ cao. Sức mạnh tính toán, vốn là nền tảng an ninh mạng lưới, không còn nằm trong tay số đông. Nghịch lý nằm ở chỗ, một công nghệ được ca ngợi là giải phóng con người khỏi các trung gian, lại vô tình tạo ra một loại “trung gian mới”, các mining pool và tập đoàn khai thác công nghiệp.
+Không chỉ vậy, Bitcoin còn bộc lộ một khiếm khuyết cơ bản, sự lãng phí năng lượng. Để bảo mật mạng lưới, toàn bộ hệ thống phải tiêu thụ một lượng điện năng khổng lồ, nhiều hơn cả sản lượng điện của những quốc gia như Argentina hay Thụy Điển. Điều này không chỉ khiến chi phí vận hành cao, mà còn đặt ra vấn đề, liệu một đồng tiền của tương lai có thể tồn tại trên sự hủy hoại môi trường hôm nay?.
🛑Pi con đường bao hàm và thân thiện
+Chính từ những nghịch lý của Bitcoin, Pi Network đã lựa chọn một hướng đi khác. Ngay từ đầu, Sách trắng Pi khẳng định, tiền số chỉ có giá trị nếu nó thực sự thuộc về tất cả mọi người. Không phải một nhóm nhỏ chuyên gia công nghệ, không phải những ông chủ mining farm, mà là toàn bộ cộng đồng, những con người bình thường với chiếc điện thoại trong tay.
+Khác với Bitcoin, Pi sử dụng Stellar Consensus Protocol (SCP) thay cho Proof of Work. Đây là cơ chế đồng thuận dựa vào “vòng tròn tin cậy”, nơi mỗi người tham gia chọn một nhóm người mà họ tin tưởng để xác nhận giao dịch. Cách tiếp cận này có hai ưu điểm lớn, không tốn điện và có thể mở rộng dễ dàng. Không còn những nhà máy đào tiêu tốn năng lượng; thay vào đó, chỉ cần một chiếc smartphone, bất cứ ai cũng có thể “đào” Pi mỗi ngày bằng một cú chạm màn hình.
+Quan trọng hơn, Pi được thiết kế để bao hàm từ đầu. 80% tổng cung Pi dành cho cộng đồng. Nhóm sáng lập chỉ giữ 20%, và số này chỉ được mở khóa dần theo tốc độ khai thác của cộng đồng. Điều này tạo ra một cơ chế “khóa chặt quyền lực”, cộng đồng đi đến đâu, đội ngũ sáng lập mới được hưởng đến đó. Nó bảo đảm rằng đồng tiền không rơi vào tay một nhóm nhỏ, mà thực sự lan tỏa trong hàng trăm triệu con người.
+Nếu Bitcoin chỉ đạt 7 giao dịch/giây, thì Pi hướng tới hàng triệu giao dịch mỗi giây. Nếu Bitcoin xa lạ với người bình thường, thì Pi bắt đầu từ smartphone, thiết bị phổ biến nhất của thời đại. Nếu Bitcoin trở thành công cụ đầu cơ, thì Pi đặt mục tiêu trở thành tiền tệ giao dịch trong đời sống, mua bán hàng hóa, thanh toán dịch vụ, kết nối với các ứng dụng web3.
+Khác biệt còn ở triết lý, Bitcoin đặt nặng yếu tố kỹ thuật, còn Pi đặt nặng yếu tố cộng đồng. Như Core Team từng nói: “Blockchain chỉ mạnh khi có người dùng thật.” Vì thế, thay vì khoe sức mạnh tính toán, Pi tập trung vào xây dựng hệ sinh thái từ thương mại điện tử, ứng dụng dịch vụ đến việc tích hợp thanh toán trong đời sống. Cái mà Bitcoin chưa làm được, biến mình thành đồng tiền của đời thường, Pi đang cố gắng thực hiện.
+Một giới hạn khác là khả năng mở rộng. Bitcoin chỉ xử lý được khoảng 7 giao dịch mỗi giây, một con số quá nhỏ để có thể đóng vai trò đồng tiền toàn cầu. So với các mạng lưới thanh toán truyền thống như Visa hay Mastercard vốn xử lý hàng chục ngàn giao dịch mỗi giây, Bitcoin trở nên chậm chạp, kém hiệu quả. Đó là lý do vì sao, thay vì trở thành phương tiện thanh toán hàng ngày, Bitcoin dần được gọi là “vàng số”, một công cụ cất giữ giá trị, không phải để chi tiêu thường nhật.
+Quan trọng hơn cả, Bitcoin xa lạ với đại chúng. Người dùng phổ thông khó tiếp cận công nghệ ví lạnh, ví nóng, khóa riêng tư, giao dịch trên sàn. Thay vì mở rộng dân chủ tài chính, Bitcoin lại biến thành cuộc chơi đầu cơ, nơi một thiểu số đầu tư sớm hưởng lợi, còn đa số bước vào muộn phải đối mặt với biến động giá khốc liệt.
👇

Việc VTV chỉ ghi “các nhà đầu tư chiến lược khác” thay vì nêu đích danh Pi Network Ventures trong tin về OpenMind cho thấy sự “run tay” nhất định. Trong khi đó, nhiều nguồn quốc tế uy tín như ChainCatcher, CoinGape, AInvest đã xác nhận rõ ràng Pi tham gia vòng gọi vốn 20 triệu USD cùng Pantera, Coinbase Ventures, Ribbit, Sequoia China… Việc né tên Pi là vì run trước con đường chánh đạo mà Pi đã đi trong 6 năm qua. Và nhìn ở góc độ thông tin, VTV đã bỏ lỡ cơ hội làm tin mình thêm mạnh mẽ, bởi sự góp mặt của Pi trong một thương vụ quốc tế là chi tiết đáng giá. Nói cách khác, VTV “run” như vậy là kém sang.

Sàn giao dịch tập trung không có hệ sinh thái, không có tiện ích thật, không có cộng đồng thật. Thứ họ có là biểu đồ giá và tâm lý đầu cơ. Và khi Pi ngày càng khẳng định giá trị qua từng bước đi rõ ràng từ staking, ví, domain, Pi App Studio đến các doanh nghiệp KYB, tích hợp Onramper thì sàn lại càng đạp giá mạnh hơn. Họ đạp giá vì sợ. Vì một đồng tiền có tiện ích thực sẽ không còn nằm trong tay họ để thao túng. Nhưng càng đạp, Pi càng lộ rõ phẩm chất thật. Những ai có tầm nhìn sẽ biết, đây là cơ hội để mua vào, để tích trữ một đồng tiền gắn với cộng đồng, công nghệ và tầm nhìn dài hạn. Giá thấp không phải là thất bại, mà là thời cơ. Mỗi Pi gom vào hôm nay là một niềm tin vào hệ sinh thái đang lớn dần, từng bước hoàn thiện một nền kinh tế web3 không phụ thuộc vào sàn. Người mua lúc này không chỉ vì giá mà vì họ hiểu Pi là tài sản có tương lai. Không ai đạp được điều hiểu biết đó.

Sáng nay Picoteam viết thế này: "Pi Wallet hiện tích hợp Onramper, một công cụ tổng hợp on-ramp của bên thứ ba, được KYB xác minh, giúp đơn giản hóa các dịch vụ on-ramp cho Pioneers. Sự tích hợp này cung cấp một cách tối ưu để tham gia vào hệ sinh thái Mainnet!". Tôi đặc biệt chú ý câu: "Sự tích hợp này cung cấp một cách tối ưu để tham gia vào hệ sinh thái Mainnet!". 6 năm qua Picoteam luôn nhấn mạnh đến tiện ích và hệ sinh thái Pi. Bây giờ có câu này, cùng cả hành trình 6 năm sẽ thấy rất phi thường. Onramper ngoài là vấn đề kỷ thuật thì nó là chiến lược mở đường chính thức cho dòng tiền fiat đi vào nền kinh tế Pi mà không thông qua các sàn giao dịch phi chính thức. Nếu các sàn KYB Pi, người dùng muốn có Pi thì phải chuyển fiat thành USDC, USDT mới mua được Pi rất cồng kềnh thì chính Onramper lại bỏ đi cái cồng kềnh đó để nắn dòng fiat các quốc gia và nền kinh tế Pi. Chiến lược đó phải là chiến lược gia thượng thừa. Từ đây biến mạng lưới Pi như một sàn phi tập trung thật sự. Chắc chắn tiện ích Pi, hệ sinh thái Pi là cái gì đó rất lớn chưa tiết lộ mà Picoteam từng nhắc 2 năm trước về vấn đề an toàn. Do đó giờ này có Onramper rồi, ai tích cóp Pi nên tích cóp.